ماهیت حقوقی داعش در حقوق بین الملل: دولت یا بازیگر غیردولتی؟

Authors

سید قاسم زمانی

abstract

چکیده تحولات حقوق بین​الملل مدرن به ظهور بازیگران جدیدی در جامعه ی بین​المللی انجامیده که هر یک به نوعی در عرصه ی بین​المللی ایفای نقش می​کنند. با این وصف، هرچند دولت ها هم چنان در قامت تابع اولیه و اصلی حقوق بین​الملل در عرصه های مختلفِ هنجارسازی و تبعیت از قواعد و اصول حقوق بین​الملل خودنمایی می​کنند؛ اما ظهور کنشگران غیردولتی در عرصه ی بین​المللی نیز منشا تحولاتی جدی در سطوح مختلف حقوق بین​الملل شده است. این تحولات گاه زمینه​ساز تشتت و ابهام در نقش و جایگاه بازیگران و تعیین قلمرو حقوق و تعهدات شان در صحنه ی بین المللی است. ظهور «دولت اسلامی عراق و شام» و یا به اصطلاح «داعش» در صحنه ی بین​المللی نیز از این امر مستثنی نیست. ظهور داعش و اقدامات خشونت​باری که تحت لوای دولتی اسلامی در عراق و سوریه انجام می​دهد، با واکنش های جدی در جامعه ی بین​المللی همراه شده و این پرسش جدی را در اذهان برانگیخته است که ماهیت داعش در حقوق بین​الملل معاصر چیست و نقش و جایگاه آن در صحنه ی بین المللی چگونه قابل تعریف است؟ در این مقاله، با تحلیل ماهیت داعش و رویه ی بین​المللی نتیجه گرفته می شود که داعش فاقد برخی معیارهای ضروری برای تشکیل دولت است و صرفاً بازیگری غیردولتی است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ماهیت حقوقی داعش در حقوق بین‌الملل: دولت یا بازیگر غیردولتی؟

چکیده تحولات حقوق بین​الملل مدرن به ظهور بازیگران جدیدی در جامعه‌ی بین​المللی انجامیده که هر یک به‌نوعی در عرصه‌ی بین​المللی ایفای نقش می​کنند. با این وصف، هرچند دولت‌ها هم‌چنان در قامت تابع اولیه و اصلی حقوق بین​الملل در عرصه‌های مختلفِ هنجارسازی و تبعیت از قواعد و اصول حقوق بین​الملل خودنمایی می​کنند؛ اما ظهور کنشگران غیردولتی در عرصه‌ی بین​المللی نیز منشا تحولاتی جدی در سطوح مختلف حقوق بین​ال...

full text

مصونیت دولت از نگاه حقوق بین الملل

بر اساس قاعده عام مصونیت دولت، هر دولتی متعهد است از اعمال صلاحیت قضایی بر اعمال و اموال سایر دولت­ها اجتناب کند. در دکترین و رویه قضایی، مصونیت دولت غالباً به‌عنوان تجلی اصل برابری دولت­ها تلقی شده‌است. مطابق این دیدگاه هر دولتی، به دلیل برابری خود با دولت­های دیگر، باید از اعمال صلاحیت سرزمینی انحصاری خود در پرونده‌ای که در آن دولت دیگر خوانده دعوی قرار گرفته است، اجتناب کند. در دوران گذشته، ...

full text

اصول کلی حقوقی و حاکمیت دولت ها: مشارکت منبع فراموش شده در ساخت حقوق بین الملل

اصول کلی حقوقی مطابق با اساسنامه دیوان بین المللی دادگستری یکی از منابع شکلی حقوق      بین الملل را تشکیل می­دهد. از نگاه حقوق بین الملل به دشواری  می توان تصویری واضح از این منبع حقوقی ترسیم کرد. به­راستی مقصود از اصول کلی حقوقی چیست و چه نقشی در ساخت امروزین حقوق بین الملل ایفا می‌کند؟. مقاله حاضر با طرح این پرسش تلاش دارد تا رابطه  این منبع حقوقی را با اصل حاکمیت بررسی کند. فرض مقاله آن است ...

full text

قواعد آمرۀ حقوق بین الملل؛ تکامل یا تحول در منابع حقوق بین الملل (با بررسی تطبیقی نظام های حقوقی ملی)

جامعۀ بین المللی با اقتباس از نظام های حقوقی ملی، برخی اصول و قواعد امری را در حقوق بین الملل مطرح ساخته است. در این رویکرد، بعضی هنجارها به عنوان ضامن ارزش ها، نظم عمومی و منافع حیاتی جامعه فراروی دولت ها قرار گرفتند که به حقوق الزامی یا قواعد آمرۀ حقوق بین الملل موسوم شدند. این قواعد برای پدیدار شدن فرایندی مختص به خود دارد که به نظر می رسد راهی جدا از منابع صوری کلاسیک حقوق بین الملل، یعنی م...

full text

بررسی مشروعیت عملکرد ائتلاف ضد داعش(دولت اسلامی عراق و شام) از منظر حقوق بین الملل در سوریه

آغاز حملات هوایی ائتلاف ضد داعش به رهبری ایالات‌ متحده به مواضع گروه تروریستی داعش، در سرزمین عراق و سوریه بحث مشروعیت عملکرد این ائتلاف در سوریه را، از منظر حقوق بین‌الملل در مکاتب حقوقی مطرح ساخت. ائتلاف مذکور تلاش می‌کند تا با استناد به اصول و تئوری‌های حقوق بین‌الملل از جمله دفاع مشروع، دکترین ناتوانی و عدم تمایل در صدد توجیه عملیات نظامی خود در دولت سوریه برآید، اما در آخر، قطعنامۀ شورای ا...

full text

معیارهای انتساب اعمال شورشیان به دولت در حقوق بین الملل

در حقوق بین الملل طبق قاعده ی کلی رفتار شورشیان سازمان یافته به دولت منتسب نمی شود؛ زیرا آنها ارگان دولت محسوب نمی شوند و نیز دولت در موقعیتی نیست که کنترل موثری بر فعالیت های آنها داشته باشد. اما موقعیت هایی وجود دارد که رفتار شورشیان می-تواند به کشوری که در قلمرو آن فعالیت می کنند و یا به کشور دیگر منتسب شود. حالت اول، زمانی است که دولت در مظان اتهام همکاری و یا ترک فعل در برابر اعمال زیانبار...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
دولت پژوهی

Publisher: دانشگاه علامه طباطبایی

ISSN

volume 1

issue 1 2015

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023